logo mobile website Kiemvieclam.vn

Như thế nào là nợ xấu? Hiểu rõ để không gặp rắc rối

Thái Hà - 20 Tháng 6, 2025

Bạn có đang lo lắng về khoản vay của mình? Bạn nghe nhiều về "nợ xấu" nhưng chưa thực sự hiểu rõ như thế nào là nợ xấu và liệu nó có ảnh hưởng đến tương lai tài chính của bạn hay không? Đừng lo lắng, bạn không đơn độc. Rất nhiều người đang tìm kiếm thông tin về chủ đề này, và đó là lý do chúng tôi tạo ra bài viết này.

Nợ xấu không chỉ là một thuật ngữ trong ngành ngân hàng, mà nó là một vấn đề tài chính cá nhân có thể gây ra nhiều phiền toái. Hiểu rõ về nợ xấu sẽ giúp bạn tránh được những rắc rối không đáng có và có những quyết định tài chính đúng đắn hơn. Hãy cùng chúng tôi đi sâu vào tìm hiểu tất tần tật về nợ xấu nhé!

Nợ xấu là gì? Khái niệm cơ bản bạn cần nắm vững

Để biết như thế nào là nợ xấu, trước hết chúng ta cần hiểu định nghĩa của nó. Nợ xấu (Non-Performing Loan – NPL) là thuật ngữ dùng để chỉ các khoản nợ mà người vay không có khả năng thanh toán đúng hạn theo cam kết trong hợp đồng tín dụng. Đây là những khoản nợ đã quá hạn trả gốc và/hoặc lãi theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Nói một cách đơn giản, khi bạn vay tiền từ ngân hàng, tổ chức tín dụng hoặc thậm chí là cá nhân, bạn phải cam kết trả nợ đúng hạn. Nếu bạn không thực hiện được cam kết đó và khoản nợ bị quá hạn trong một khoảng thời gian nhất định, nó sẽ được xếp vào loại nợ xấu.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định rõ ràng về các nhóm nợ, trong đó nợ xấu bao gồm các nhóm 3, 4, 5. Việc phân loại này dựa trên thời gian quá hạn và khả năng thu hồi của khoản nợ.

 Khái niệm nợ xấu là gì không chỉ dành riêng cho ngân hàng mà còn ảnh hưởng đến mỗi cá nhân
 Khái niệm nợ xấu là gì không chỉ dành riêng cho ngân hàng mà còn ảnh hưởng đến mỗi cá nhân

Thế nào là nợ xấu theo phân loại của ngân hàng?

Để hiểu rõ hơn về thế nào là nợ xấu trong thực tế, chúng ta cần tìm hiểu về các nhóm nợ theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. Đây là căn cứ quan trọng để xác định mức độ nghiêm trọng của khoản nợ và khả năng vay vốn trong tương lai của bạn.

Theo Thông tư 11/2021/TT-NHNN và các văn bản hướng dẫn, các khoản nợ được phân loại thành 5 nhóm:

  • Nhóm 1 (Nợ đủ tiêu chuẩn): Khoản nợ được đánh giá có khả năng thu hồi đầy đủ cả gốc và lãi đúng hạn. Các khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày cũng có thể được xếp vào nhóm này nếu tổ chức tín dụng đánh giá có khả năng thu hồi đầy đủ.
  • Nhóm 2 (Nợ cần chú ý): Các khoản nợ quá hạn từ 10 ngày đến dưới 90 ngày. Mặc dù chưa phải là nợ xấu, nhưng đây là dấu hiệu cảnh báo về khả năng trả nợ của bạn.
  • Nhóm 3 (Nợ dưới tiêu chuẩn): Các khoản nợ quá hạn từ 90 ngày đến dưới 180 ngày. Đây chính thức là nợ xấu. Khả năng thu hồi nợ bị đánh giá là rất thấp.
  • Nhóm 4 (Nợ nghi ngờ): Các khoản nợ quá hạn từ 180 ngày đến dưới 360 ngày. Mức độ rủi ro rất cao, khả năng mất vốn lớn.
  • Nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn): Các khoản nợ quá hạn từ 360 ngày trở lên. Khả năng mất vốn gần như hoàn toàn, tổ chức tín dụng có thể phải xóa nợ.

Như vậy, khi bạn hỏi nợ xấu là nhóm mấy, câu trả lời là nợ xấu bao gồm các khoản nợ thuộc nhóm 3, nhóm 4 và nhóm 5. Việc nằm trong các nhóm này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến lịch sử tín dụng và khả năng vay tiền của bạn trong tương lai.

Nếu thuộc nhóm nợ xấu thì sẽ ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng và khả năng vay tiền trong tương lai
Nếu thuộc nhóm nợ xấu thì sẽ ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng và khả năng vay tiền trong tương lai

Nợ xấu thẻ tín dụng và những điều cần biết

Ngoài các khoản vay thông thường, nợ xấu thẻ tín dụng cũng là một vấn đề phổ biến mà nhiều người gặp phải. Thẻ tín dụng cho phép bạn chi tiêu trước, trả tiền sau, nhưng nếu không quản lý tốt, bạn rất dễ rơi vào tình trạng nợ quá hạn.

Khi bạn không thanh toán dư nợ thẻ tín dụng đúng hạn (thường là sau ngày đến hạn thanh toán từ 1-2 tuần), khoản nợ của bạn sẽ bắt đầu bị tính lãi suất quá hạn rất cao. Nếu tình trạng này kéo dài, khoản nợ thẻ tín dụng cũng sẽ bị xếp vào các nhóm nợ xấu như đã phân tích ở trên.

Ví dụ, nếu bạn có một khoản dư nợ thẻ tín dụng và quá hạn thanh toán 90 ngày, khoản nợ đó sẽ ngay lập tức bị xếp vào nợ nhóm 3, tức là nợ xấu. Điều này có nghĩa là lịch sử tín dụng của bạn sẽ bị ghi nhận là nợ xấu trên hệ thống của Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC).

 Đừng để nợ xấu thẻ tín dụng làm ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng quý giá của bạn
 Đừng để nợ xấu thẻ tín dụng làm ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng quý giá của bạn

Giải đáp nợ xấu có sao không  

Câu hỏi nợ xấu có sao không là mối quan tâm hàng đầu của nhiều người. Câu trả lời là: Nợ xấu có ảnh hưởng rất lớn và tiêu cực đến tài chính cá nhân của bạn, thậm chí là cuộc sống hàng ngày.

Những tác động chính của việc có nợ xấu bao gồm:

  • Khó khăn khi vay tiền: Đây là ảnh hưởng rõ rệt và nghiêm trọng nhất. Khi bạn bị nợ xấu, các ngân hàng và tổ chức tín dụng sẽ từ chối cấp tín dụng cho bạn, cho dù bạn muốn vay mua nhà, mua xe, hay chỉ là một khoản vay tiêu dùng nhỏ. Họ xem bạn là một khách hàng có rủi ro cao, không đáng tin cậy.
  • Bị tính lãi suất phạt cao: Đối với các khoản nợ đang bị quá hạn, bạn sẽ phải chịu lãi suất phạt rất cao, khiến số tiền nợ tăng lên nhanh chóng và khó có khả năng trả hết.
  • Áp lực tâm lý: Việc mang nợ xấu có thể gây ra căng thẳng, lo lắng, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và chất lượng cuộc sống.
  • Mất cơ hội: Có thể bỏ lỡ các cơ hội đầu tư, kinh doanh hoặc mua sắm lớn vì không tiếp cận được nguồn vốn.
  • Ảnh hưởng đến người thân: Trong một số trường hợp, nếu bạn vay chung hoặc có tài sản thế chấp liên quan đến người thân, nợ xấu của bạn có thể gián tiếp ảnh hưởng đến họ.

Tóm lại, nợ xấu là một gánh nặng tài chính thực sự, và bạn cần phải tìm cách giải quyết càng sớm càng tốt để tránh những hệ lụy kéo dài.

>>> Hiểu rõ hơn về: Như thế nào là vượt đèn vàng

Kiểm tra nợ xấu online như thế nào?

Để biết chính xác bạn có bị nợ xấu hay không và thuộc nhóm nợ nào, việc kiểm tra nợ xấu online là vô cùng cần thiết. Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) là đơn vị quản lý dữ liệu tín dụng của tất cả các cá nhân và tổ chức tại Việt Nam.

Bạn có thể kiểm tra lịch sử tín dụng của mình thông qua website hoặc ứng dụng của CIC. Các bước thường bao gồm:

  1. Đăng ký tài khoản: Truy cập website cic.gov.vn hoặc tải ứng dụng CIC Credit Connect trên điện thoại.
  2. Xác minh thông tin: Cung cấp các thông tin cá nhân theo yêu cầu (CMND/CCCD, số điện thoại, email) và tiến hành xác minh danh tính.
  3. Yêu cầu báo cáo tín dụng: Sau khi xác minh thành công, bạn có thể yêu cầu xem báo cáo tín dụng cá nhân của mình. Báo cáo này sẽ hiển thị tất cả các khoản vay, lịch sử trả nợ, và tình trạng nhóm nợ của bạn.

Việc kiểm tra định kỳ giúp bạn nắm rõ tình hình tài chính của mình, phát hiện sớm các vấn đề và có biện pháp khắc phục kịp thời. Đừng chờ đến khi cần vay tiền mới vội vàng đi kiểm tra.

 Đừng quên kiểm tra nợ xấu online thường xuyên để nắm bắt tình hình tín dụng của bạn
 Đừng quên kiểm tra nợ xấu online thường xuyên để nắm bắt tình hình tín dụng của bạn

Có cách xoá nợ xấu không?

Nhiều người tìm kiếm cách xoá nợ xấu với mong muốn nhanh chóng lấy lại lịch sử tín dụng sạch. Tuy nhiên, việc "xoá" nợ xấu không đơn giản như bạn nghĩ. Dữ liệu nợ xấu sẽ được lưu trữ trên hệ thống CIC trong một khoảng thời gian nhất định.

Theo quy định, thông tin về nợ xấu sẽ được CIC lưu giữ trong vòng 5 năm kể từ ngày kết thúc khoản vay (tức là ngày bạn đã thanh toán hết cả gốc và lãi của khoản nợ đó, hoặc ngày khoản nợ bị xử lý xóa). Điều này có nghĩa là, ngay cả khi bạn đã thanh toán hết nợ xấu, thông tin về việc bạn từng bị nợ xấu vẫn sẽ hiển thị trong báo cáo tín dụng của bạn trong 5 năm tiếp theo.

  5 năm sau khi bạn đã hoàn tất nghĩa vụ trả nợ thì sẽ xoá được nợ xấu
  5 năm sau khi bạn đã hoàn tất nghĩa vụ trả nợ thì sẽ xoá được nợ xấu

Những điều bạn cần làm để cải thiện tình hình

  1. Thanh toán hết nợ càng sớm càng tốt: Đây là bước quan trọng nhất. Hãy cố gắng trả hết cả gốc và lãi của khoản nợ xấu. Nếu không có khả năng trả hết, hãy liên hệ với tổ chức cho vay để thương lượng phương án trả nợ hoặc cơ cấu lại khoản vay.
  2. Duy trì thói quen trả nợ tốt: Sau khi đã xử lý xong nợ xấu, hãy đảm bảo rằng tất cả các khoản vay khác của bạn (nếu có) được thanh toán đúng hạn. Điều này sẽ giúp bạn xây dựng lại lịch sử tín dụng tích cực.
  3. Sử dụng các sản phẩm tín dụng nhỏ: Nếu bạn đã trả hết nợ xấu và muốn xây dựng lại lịch sử tín dụng, bạn có thể thử vay các khoản nhỏ hơn (ví dụ: thẻ tín dụng với hạn mức thấp, vay tiêu dùng nhỏ) và thanh toán đúng hạn.

Việc xử lý nợ xấu đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỷ luật tài chính. Không có một "cách xóa nợ xấu" thần kỳ nào có thể loại bỏ ngay lập tức thông tin này khỏi hệ thống CIC.

>>> Bổ sung thêm kiến thức: Như thế nào là cho vay nặng lãi

Tỷ lệ nợ xấu và luật xử lý nợ xấu 

Không chỉ là vấn đề của cá nhân, tỷ lệ nợ xấu cũng là một chỉ số quan trọng thể hiện sức khỏe của nền kinh tế và hệ thống ngân hàng. Tỷ lệ nợ xấu cao cho thấy nền kinh tế đang gặp khó khăn, các doanh nghiệp và cá nhân gặp vấn đề trong việc trả nợ.

Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước luôn có các chính sách để kiểm soát và giảm thiểu tỷ lệ nợ xấu. Một trong số đó là luật xử lý nợ xấu. Tại Việt Nam, Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng là một bước tiến quan trọng, cho phép các ngân hàng và Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) có thêm quyền hạn để thu hồi nợ, xử lý tài sản đảm bảo nhanh chóng hơn.

Mục tiêu của các chính sách và luật này là nhằm làm sạch bảng cân đối kế toán của các ngân hàng, giúp hệ thống tài chính hoạt động hiệu quả hơn và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

 Hiểu rõ luật xử lý nợ xấu giúp bạn có cái nhìn toàn diện về vấn đề tài chính
 Hiểu rõ luật xử lý nợ xấu giúp bạn có cái nhìn toàn diện về vấn đề tài chính

Kết luận 

Qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu rõ như thế nào là nợ xấu, những ảnh hưởng tiêu cực của nó và cách để kiểm tra, xử lý khi rơi vào tình trạng này. Nợ xấu không phải là dấu chấm hết, nhưng nó là một cảnh báo nghiêm trọng về tình hình tài chính của bạn. Điều quan trọng nhất là hãy chủ động trong quản lý tài chính cá nhân. Luôn theo dõi các khoản vay, thanh toán đúng hạn và tránh vay mượn quá khả năng chi trả. Nếu không may rơi vào tình trạng nợ xấu, hãy đối mặt với nó, tìm cách thanh toán và xây dựng lại lịch sử tín dụng của mình một cách có trách nhiệm.

Hãy nhớ rằng, một lịch sử tín dụng tốt là tài sản vô giá, mở ra nhiều cơ hội trong tương lai cho bạn.

Bình Luận