Bạn từng nghe đến chỉ số AMH khi khám sức khỏe sinh sản nhưng chưa hiểu rõ chỉ số AMH là gì? Đây là chỉ số quan trọng giúp bác sĩ đánh giá dự trữ buồng trứng và khả năng sinh sản của phụ nữ. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu chi tiết hơn về chỉ số này.
Trước khi tìm hiểu ăn gì để tăng chỉ số AMH, bạn cần hiểu rõ chỉ số AMH là gì và vai trò của nó đối với sức khỏe sinh sản nữ giới.
AMH (Anti-Müllerian Hormone) là một loại hormone do các tế bào hạt trong nang trứng sản xuất. Hormone này phản ánh chính xác số lượng trứng chưa trưởng thành còn lại trong buồng trứng – hay còn gọi là dự trữ buồng trứng. Vì vậy, chỉ số AMH có mối liên hệ mật thiết với khả năng mang thai tự nhiên của phụ nữ.
Chỉ số AMH thường đạt đỉnh vào khoảng năm 25 tuổi và dần giảm theo tuổi tác. Xét nghiệm AMH giúp bác sĩ ước tính chính xác số lượng trứng còn lại và từ đó đánh giá tiềm năng sinh sản hiện tại của người phụ nữ.
So với xét nghiệm FSH, xét nghiệm AMH được đánh giá cao hơn bởi nó không bị ảnh hưởng bởi chu kỳ kinh nguyệt. Mức AMH tương đối ổn định trong suốt tháng, nên kết quả xét nghiệm sẽ phản ánh chính xác hơn tình trạng buồng trứng.
Nếu bạn đang có kế hoạch sinh con, xét nghiệm AMH có thể giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về khả năng sinh sản, từ đó đưa ra quyết định phù hợp với tình hình cá nhân.
Nếu kết quả AMH cho thấy giá trị thấp, nhiều người sẽ lo lắng về khả năng sinh sản. Nhưng chính xác thì AMH thấp có nghĩa gì và tác động ra sao?
Thông thường, chỉ số AMH dao động từ 2,2 đến 6,8 ng/mL được coi là mức bình thường – biểu hiện khả năng sinh sản tốt. Mức từ 1,0 đến 1,5 ng/mL là ngưỡng thấp, trong khi dưới 0,5 ng/mL được đánh giá là rất thấp.
Chỉ số AMH trong khoảng 1–2 ng/mL cho thấy buồng trứng đang trong giai đoạn suy giảm chức năng, tuy nhiên cơ hội mang thai tự nhiên vẫn còn. Với chế độ dinh dưỡng lành mạnh và bổ sung thực phẩm chức năng, khả năng thụ thai có thể được cải thiện.
Khi AMH nằm trong khoảng 0,5–1,0 ng/mL, dự trữ trứng đã suy giảm đáng kể, khả năng mang thai tự nhiên giảm rõ rệt. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh ống nghiệm (IVF).
Nếu chỉ số AMH dưới 0,5 ng/mL, điều đó đồng nghĩa với việc số lượng nang trứng trong buồng trứng đã gần như cạn kiệt. Lúc này, người bệnh cần được kiểm tra sâu hơn và có thể phải thực hiện các thủ thuật can thiệp chuyên sâu như kích trứng hoặc chọc hút trứng.
>>> Khám phá thêm: Tìm hiểu chỉ số acid uric là gì và các mức độ nguy hiểm
Chỉ số AMH thấp là mối bận tâm lớn với nhiều phụ nữ đang trong hành trình tìm kiếm cơ hội làm mẹ. Mặc dù tuổi tác được xem là yếu tố chính làm suy giảm nồng độ AMH, nhưng thực tế có nhiều nguyên nhân khác – cả về mặt sức khỏe lẫn lối sống – có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chỉ số này.
Một trong những tác nhân thường gặp nhất là các can thiệp y tế liên quan đến vùng chậu như phẫu thuật u nang buồng trứng, điều trị lạc nội mạc tử cung, mang thai ngoài tử cung hoặc phẫu thuật vùng tử cung. Những can thiệp này đôi khi vô tình làm tổn thương đến mô buồng trứng, dẫn đến giảm số lượng nang noãn và kéo theo sự sụt giảm AMH.
Bên cạnh yếu tố bệnh lý, lối sống không lành mạnh cũng góp phần lớn làm suy giảm chỉ số AMH. Các thói quen như hút thuốc lá, tiêu thụ rượu bia thường xuyên, thức khuya liên tục hoặc căng thẳng kéo dài có thể gây rối loạn nội tiết và ảnh hưởng xấu đến chức năng buồng trứng.
Ngoài ra, liệu pháp điều trị ung thư như hóa trị hoặc xạ trị cũng là nguyên nhân dẫn đến tổn thương các tế bào sinh sản, khiến nồng độ AMH giảm mạnh. Việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp trong thời gian dài cũng được xem là yếu tố tiềm ẩn ảnh hưởng đến dự trữ buồng trứng.
Cuối cùng, yếu tố môi trường cũng không thể bỏ qua. Sống trong khu vực ô nhiễm, thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại từ thực phẩm, mỹ phẩm, hoặc chất thải công nghiệp cũng có thể làm giảm chất lượng và số lượng nang trứng, dẫn đến AMH thấp.
Như đã phân tích, AMH là chỉ số quan trọng thể hiện dự trữ buồng trứng và khả năng sinh sản của nữ giới. Dù không có loại thực phẩm nào có thể làm tăng AMH một cách tức thì, nhưng bạn hoàn toàn có thể cải thiện sức khỏe sinh sản tổng thể – từ đó hỗ trợ cân bằng nội tiết và cải thiện chất lượng trứng – thông qua chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý.
Ưu tiên thực phẩm giàu dinh dưỡng
Chế độ ăn lành mạnh, nhiều rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và chất béo tốt là nền tảng quan trọng. Các loại cá béo như cá hồi, cá thu chứa nhiều omega-3 giúp tăng cường hoạt động nội tiết và bảo vệ tế bào trứng.
Ngoài ra, các loại hạt như hạt óc chó, hạnh nhân, hạt chia giàu protein và chất chống oxy hóa cũng có lợi cho chức năng buồng trứng.
Tăng cường thực phẩm giàu chất chống oxy hóa
Các loại rau củ có màu sắc đậm như cải bó xôi, bông cải xanh, cà rốt, việt quất, lựu,... giàu chất chống oxy hóa như vitamin C, E, beta-carotene giúp chống lại tổn thương tế bào và bảo vệ trứng khỏi tác động của gốc tự do.
Duy trì cân nặng lý tưởng
Chỉ số khối cơ thể (BMI) cân đối đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chu kỳ kinh nguyệt đều đặn và ổn định hormone. Cả thiếu cân lẫn thừa cân đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chỉ số AMH và khả năng rụng trứng.
Hạn chế độc tố và chất kích thích
Rượu, thuốc lá, cà phê liều cao, thực phẩm chế biến sẵn và các loại hóa chất bảo quản trong thực phẩm có thể ảnh hưởng xấu đến dự trữ buồng trứng. Hãy giảm thiểu tối đa tiếp xúc với chất độc hại từ môi trường và chọn lựa thực phẩm hữu cơ, sạch, an toàn cho sức khỏe sinh sản.
Tập thể dục điều độ, giảm stress
Tập luyện đều đặn – chẳng hạn như yoga, thiền, bơi lội hay đi bộ – giúp giảm căng thẳng, cân bằng nội tiết tố và cải thiện chức năng buồng trứng. Giấc ngủ đủ và sâu cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định hormone sinh sản.
>>> Khám phá thêm: Tìm hiểu chỉ số AFP là gì và vai trò trong chẩn đoán y khoa
Hiểu rõ chỉ số AMH là gì sẽ giúp bạn chủ động trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản và lên kế hoạch sinh con hợp lý. Nếu thấy chỉ số bất thường, hãy thăm khám kịp thời để được tư vấn chính xác và có phương pháp cải thiện phù hợp.
Bình Luận