Chu kỳ kinh nguyệt là một phần tự nhiên trong cuộc sống của phụ nữ. Tuy nhiên, đôi khi có những bất thường khiến chị em lo lắng, và rong kinh là một trong số đó. Vậy như thế nào gọi là rong kinh, và làm sao để nhận biết tình trạng này? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về rong kinh, nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý để bảo vệ sức khỏe của mình.
Rong kinh là gì? Hiểu đúng về một bất thường kinh nguyệt
Để biết như thế nào gọi là rong kinh, chúng ta cần nắm rõ định nghĩa của nó. Rong kinh là gì? Rong kinh (menorrhagia) là tình trạng chảy máu kinh nguyệt quá nhiều hoặc kéo dài bất thường. Cụ thể hơn, rong kinh được định nghĩa khi:
Lượng máu kinh ra nhiều bất thường: Mất máu trên 80ml trong một chu kỳ kinh (thông thường chỉ khoảng 50-80ml). Dấu hiệu nhận biết là bạn phải thay băng vệ sinh liên tục (cứ 1-2 giờ phải thay một lần hoặc ít hơn), máu thấm ướt ra quần áo, hoặc xuất hiện nhiều cục máu đông lớn. Máu rong kinh như thế nào? Máu có thể là đỏ tươi hoặc máu nâu, tùy thuộc vào thời gian lưu lại trong tử cung và mức độ chảy máu. Rong kinh ra máu đỏ tươi thường là dấu hiệu của chảy máu mới và lượng nhiều, trong khi rong kinh ra máu nâu thường là máu cũ hơn, chảy chậm hơn.
Thời gian hành kinh kéo dài bất thường: Chu kỳ kinh nguyệt kéo dài trên 7 ngày, thậm chí bị rong kinh cả tháng hoặc bị rong kinh kéo dài hơn.
Như vậy, hiện tượng rong kinh là bị sao? Nó là một dạng rối loạn kinh nguyệt, biểu hiện cho thấy có thể có vấn đề trong hệ thống sinh sản hoặc nội tiết tố của phụ nữ.
Rong kinh biểu hiện cho những vấn đề trong nội tiết của phụ nữ
Nguyên nhân của rong kinh là gì?
Việc tìm hiểu lý do bị rong kinh hay nguyên nhân của rong kinh là rất quan trọng để xác định phác đồ điều trị phù hợp. Nguyên nhân rong kinh kéo dài có thể xuất phát từ nhiều yếu tố, bao gồm cả nguyên nhân thực thể và nguyên nhân nội tiết.
Nguyên nhân do rối loạn nội tiết tố
Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất, đặc biệt là rong kinh tuổi dậy thì và giai đoạn tiền mãn kinh.
Rối loạn cân bằng estrogen và progesterone: Hai hormone này đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Khi nồng độ estrogen quá cao mà không có đủ progesterone để cân bằng, niêm mạc tử cung sẽ dày lên quá mức và khi bong ra sẽ gây chảy máu nhiều và kéo dài. Đây là một trong những hiện tượng rong kinh kéo dài thường gặp.
Rối loạn nội tiết tố là nguyên nhân của rong kinh phổ biến, đặc biệt ở tuổi dậy thì
Rong kinh không rụng trứng (Anovulatory bleeding): Trong một số chu kỳ, buồng trứng không phóng noãn (không rụng trứng). Điều này làm mất cân bằng hormone và có thể gây ra rong kinh. Rong kinh có rụng trứng không? Trong nhiều trường hợp rong kinh (đặc biệt là do rối loạn nội tiết), trứng sẽ không rụng. Do đó, rong kinh quan hệ có thai không thì khả năng có thai là rất thấp hoặc không có.
Nguyên nhân thực thể (có bệnh lý)
U xơ tử cung: Đây là các khối u lành tính phát triển trong hoặc trên thành tử cung, có thể gây ra chảy máu kinh nguyệt nhiều và kéo dài.
Polyp tử cung/cổ tử cung: Các khối u nhỏ, lành tính phát triển từ niêm mạc tử cung hoặc cổ tử cung, thường gây chảy máu bất thường.
Lạc nội mạc tử cung: Mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung (ví dụ: ở buồng trứng, ống dẫn trứng) cũng có thể gây ra rong kinh.
Adenomyosis (Lạc nội mạc trong cơ tử cung): Mô nội mạc tử cung phát triển vào thành cơ của tử cung, làm tử cung to lên và gây chảy máu nhiều, đau bụng kinh.
Rối loạn đông máu: Một số bệnh lý về máu có thể ảnh hưởng đến khả năng đông máu, dẫn đến chảy máu kinh nguyệt kéo dài.
Viêm nhiễm phụ khoa: Viêm nhiễm ở tử cung, cổ tử cung, âm đạo có thể gây ra chảy máu bất thường, đôi khi kèm theo rong kinh có mùi hôi.
Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chống đông máu, thuốc tránh thai khẩn cấp, vòng tránh thai nội tiết cũng có thể gây rong kinh như một tác dụng phụ.
Các bệnh lý khác: Suy giáp, bệnh thận, bệnh gan... cũng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
Dấu hiệu rong kinh kéo dài và những hệ lụy cần cảnh giác
Ngoài việc nhận biết như thế nào gọi là rong kinh qua lượng và thời gian chảy máu, bạn cần chú ý đến các dấu hiệu rong kinh kéo dài khác đi kèm, bởi chúng có thể báo hiệu những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Dấu hiệu nhận biết
Lượng máu kinh thấm ướt băng vệ sinh/tampon nhanh chóng: Phải thay băng cứ sau 1-2 giờ.
Chảy máu kéo dài hơn 7 ngày: Thậm chí là 10 ngày, 15 ngày, hoặc cả tháng (khi bị rong kinh cả tháng).
Xuất hiện nhiều cục máu đông lớn: Kích thước bằng đồng xu 5.000đ trở lên.
Da xanh xao, niêm mạc nhợt nhạt: Biểu hiện của thiếu máu.
Đau bụng dưới, đau lưng: Có thể đi kèm, đặc biệt nếu do u xơ, polyp.
Rong kinh có mùi hôi: Dấu hiệu của viêm nhiễm.
Bạn cần chú ý đến các dấu hiệu rong kinh kéo dài khác đi kèm
Hậu quả của rong kinh kéo dài
Rong kinh lâu ngày không chỉ gây phiền toái trong sinh hoạt mà còn dẫn đến nhiều hệ lụy sức khỏe nghiêm trọng:
Thiếu máu do thiếu sắt: Đây là biến chứng phổ biến nhất. Mất máu kéo dài làm cạn kiệt lượng sắt dự trữ trong cơ thể, gây ra thiếu máu, khiến bạn luôn mệt mỏi, da xanh xao, khó thở, giảm tập trung, thậm chí ảnh hưởng đến tim mạch nếu kéo dài.
Giảm chất lượng cuộc sống: Ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, công việc, học tập, tâm lý và cả đời sống tình dục.
Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Vùng kín luôn ẩm ướt là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển, dẫn đến viêm nhiễm phụ khoa.
Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản: Đặc biệt nếu rong kinh do các bệnh lý thực thể như u xơ, polyp, lạc nội mạc tử cung. Rong kinh có tự hết không? Tùy thuộc vào nguyên nhân, nếu do rối loạn nội tiết tố nhẹ có thể tự hết khi cơ thể điều chỉnh, nhưng nếu do bệnh lý thì cần can thiệp y tế.
Làm gì khi bị rong kinh? Các giải pháp điều trị và giảm nhẹ triệu chứng
Khi đã xác định như thế nào gọi là rong kinh và nguyên nhân, bước tiếp theo là tìm kiếm các giải pháp điều trị và làm giảm nhẹ triệu chứng. Làm gì khi bị rong kinh phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng.
Thăm khám bác sĩ phụ khoa
Đây là bước quan trọng nhất và bắt buộc. Bác sĩ sẽ thăm khám, hỏi về tiền sử bệnh, chu kỳ kinh nguyệt, và có thể chỉ định các xét nghiệm cần thiết như:
Xét nghiệm máu: Đánh giá tình trạng thiếu máu, chức năng đông máu, hormone tuyến giáp.
Siêu âm tử cung phần phụ: Phát hiện u xơ, polyp, lạc nội mạc tử cung.
Sinh thiết nội mạc tử cung: Lấy mẫu mô để kiểm tra các tế bào bất thường.
Soi cổ tử cung: Kiểm tra các bất thường ở cổ tử cung.
Dựa vào kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp
Các phương pháp điều trị y tế
Thuốc điều hòa nội tiết tố: Đây là thuốc trị rong kinh phổ biến nhất, thường là viên uống tránh thai kết hợp hoặc progestin, giúp cân bằng hormone và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt.
Thuốc cầm máu: Có thể được sử dụng trong trường hợp ra máu quá nhiều để giảm lượng máu mất.
Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Giúp giảm đau bụng kinh và giảm lượng máu kinh.
Thuốc kháng sinh: Nếu nguyên nhân là do nhiễm trùng.
Thủ thuật hoặc phẫu thuật: Trong trường hợp có u xơ, polyp, hoặc các bệnh lý thực thể khác, bác sĩ có thể chỉ định:
Song song với điều trị y tế, việc điều chỉnh lối sống và chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình trạng rong kinh.
Bị rong kinh nên ăn gì?
Bổ sung sắt: Do mất máu nhiều, cơ thể dễ thiếu sắt dẫn đến thiếu máu. Hãy ăn nhiều thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, trứng, rau bina, bông cải xanh, các loại đậu.
Vitamin C: Giúp cơ thể hấp thu sắt tốt hơn. Có nhiều trong cam, quýt, ổi, dâu tây.
Vitamin K: Hỗ trợ quá trình đông máu. Có nhiều trong rau xanh đậm.
Thực phẩm giàu magie: Giúp thư giãn cơ trơn, giảm chuột rút. Có trong chuối, bơ, các loại hạt.
Uống đủ nước: Bổ sung nước do mất máu.
Rong kinh uống gì?
Nước ép rau xanh đậm (cải bó xôi, cải xoăn)
Nước cam, chanh (giàu Vitamin C)
Trà gừng ấm (giúp làm ấm cơ thể, giảm co thắt)
Một số loại trà thảo mộc có tác dụng điều hòa kinh nguyệt (tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc Đông y).
Nghỉ ngơi đầy đủ: Hạn chế căng thẳng, stress.
Tập thể dục nhẹ nhàng: Giúp cải thiện tuần hoàn máu và giảm căng thẳng.
Tránh xa chất kích thích: Rượu, bia, thuốc lá, cà phê có thể làm tình trạng rong kinh trầm trọng hơn.
Mẹo vặt chữa rong kinh: Một số mẹo dân gian như dùng ngải cứu, ích mẫu... có thể có tác dụng hỗ trợ nhưng cần tham khảo ý kiến chuyên gia và không thay thế được việc thăm khám y tế.
Rong kinh có tự hết không?
Trong một số trường hợp rong kinh do nguyên nhân sinh lý (như rong kinh tuổi dậy thì), tình trạng này có thể rong kinh có tự hết không khi cơ thể đã ổn định nội tiết tố. Tuy nhiên, với các trường hợp rong kinh kéo dài, lượng máu ra nhiều hoặc do bệnh lý, tình trạng này rất khó tự hết và cần được can thiệp y tế để tránh các biến chứng nguy hiểm như thiếu máu nặng, vô sinh hoặc ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Các câu hỏi thường gặp về rong kinh
Rong kinh có rụng trứng không?
Khả năng rong kinh có rụng trứng không tùy thuộc vào nguyên nhân gây rong kinh. Nếu rong kinh do rối loạn nội tiết tố (ví dụ: chu kỳ không phóng noãn), thì có thể không rụng trứng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, vẫn có thể có hiện tượng rụng trứng dù kinh nguyệt kéo dài. Việc này cần được xác định bởi bác sĩ thông qua các xét nghiệm nội tiết.
Việc rong kinh quan hệ có thai không là một câu hỏi phức tạp. Về lý thuyết, nếu có rụng trứng trong chu kỳ rong kinh và quan hệ tình dục không bảo vệ vào đúng thời điểm, vẫn có khả năng mang thai. Tuy nhiên, rong kinh thường là dấu hiệu của sự rối loạn nội tiết hoặc các vấn đề phụ khoa khác, làm giảm khả năng thụ thai tự nhiên. Nếu bạn đang bị rong kinh và muốn có thai, tốt nhất nên đi khám bác sĩ để điều trị dứt điểm tình trạng này trước.
Rong kinh thường là dấu hiệu của sự rối loạn nội tiết hoặc các vấn đề phụ khoa khác
Rong kinh ra máu nâu là bị gì?
Rong kinh ra máu nâu thường là dấu hiệu của máu kinh cũ, đã bị oxy hóa trước khi ra khỏi cơ thể. Điều này có thể do:
Tốc độ chảy máu chậm.
Máu còn sót lại từ chu kỳ trước.
Rối loạn nội tiết tố nhẹ.
Trong một số trường hợp, máu nâu cũng có thể liên quan đến nhiễm trùng hoặc các vấn đề phụ khoa khác nếu kèm theo mùi hôi, ngứa, đau rát.
Lời kết
Việc hiểu rõ như thế nào gọi là rong kinh là bước đầu tiên để bạn chủ động bảo vệ sức khỏe sinh sản của mình. Đừng bao giờ coi thường những thay đổi bất thường của chu kỳ kinh nguyệt. Khi có các dấu hiệu nghi ngờ rong kinh, đặc biệt là hiện tượng rong kinh kéo dài, hãy tìm đến bác sĩ phụ khoa để được thăm khám, chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Sức khỏe là vàng, hãy luôn ưu tiên chăm sóc bản thân!
Bình Luận