Lịch sử chùa Khai Nguyên là một phần quan trọng phản ánh sự phát triển bền vững của Phật giáo tại miền Bắc Việt Nam. Tọa lạc tại xã Sơn Đông, thị xã Sơn Tây, Hà Nội, chùa không chỉ là điểm đến tâm linh mà còn là chứng nhân lịch sử qua nhiều thế kỷ.
Theo ghi chép, vào thế kỷ 16, chùa Khai Nguyên được dựng nên trong thời kỳ nhà Lê sơ. Ban đầu, đây chỉ là một ngôi chùa nhỏ, được người dân xây cất để đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng tại địa phương.
Đến thế kỷ 20, trải qua nhiều lần tu sửa, chùa dần trở thành trung tâm sinh hoạt Phật giáo nổi bật của vùng Sơn Tây. Kiến trúc được mở rộng, không gian tu hành và đón tiếp Phật tử được quy hoạch khang trang hơn, tạo nền móng vững chắc cho sự phát triển sau này.
Một bước ngoặt quan trọng đến vào năm 2003, khi Đại Đức Thích Đạo Thịnh chính thức tiếp quản chùa. Dưới sự dẫn dắt của thầy, nhiều công trình lớn được khởi công và hoàn thiện, tiêu biểu như: tượng Phật A Di Đà cao 72 mét, cổng Tam Quan, nhà Đa Năng, tạo nên diện mạo mới nhưng vẫn giữ được vẻ uy nghiêm vốn có của chốn thiền môn.
Đến năm 2022, chùa Khai Nguyên Sơn Tây được công nhận là một trong những di sản tâm linh tiêu biểu của Hà Nội. Không chỉ là nơi hành hương, chùa còn tích cực tham gia các hoạt động từ thiện, giảng dạy giáo lý và nuôi dưỡng đạo đức trong cộng đồng.
Qua từng giai đoạn lịch sử, chùa Khai Nguyên không ngừng phát triển, trở thành biểu tượng tâm linh, văn hóa và nhân văn sâu sắc giữa vùng đất thiêng Sơn Tây.
Nhiều người khi tìm hiểu về ngôi chùa nổi tiếng này thường đặt câu hỏi: Chùa Khai Nguyên thờ ai? Thực tế, đây là nơi thờ Đức Phật Thích Ca, Phật A Di Đà cùng các vị Bồ Tát như Quán Thế Âm và Địa Tạng. Những pho tượng linh thiêng được bài trí trang nghiêm trong chánh điện, thể hiện lòng thành kính và niềm tin sâu sắc của tín đồ Phật tử.
Không chỉ mang ý nghĩa lịch sử và kiến trúc, giá trị tâm linh của chùa Khai Nguyên còn thể hiện ở việc nơi đây là điểm tựa tinh thần cho nhiều người. Vậy đi chùa Khai Nguyên cầu gì? Câu trả lời chính là: cầu bình an, may mắn, sức khỏe, giải trừ tai ương và tìm lại sự thanh thản trong tâm hồn giữa cuộc sống bộn bề.
>>>Tìm hiểu sâu hơn tại đây: Chùa Tứ Kỳ ở đâu? Địa điểm tâm linh nổi tiếng ở Việt Nam
Sau quá trình tu bổ quy mô lớn, chùa Khai Nguyên ngày nay đã trở thành một điểm du lịch tâm linh nổi bật tại Sơn Tây, Hà Nội. Không chỉ là nơi thờ tự trang nghiêm, chùa còn thu hút đông đảo du khách bởi không gian kiến trúc độc đáo, cảnh quan tĩnh tại và những công trình tôn giáo có giá trị lớn.
Nhiều người thắc mắc chùa Khai Nguyên có gì thu hút đến vậy, thì câu trả lời đầu tiên chính là kiến trúc chùa Khai Nguyên. Dù đã trải qua nhiều đợt trùng tu, chùa vẫn giữ nguyên vẻ đẹp cổ kính với những đường nét đậm dấu ấn thời nhà Lý. Không gian thờ tự được sắp xếp hài hòa, mang lại cảm giác tôn nghiêm nhưng vẫn gần gũi.
Chùa còn gây ấn tượng bởi khuôn viên được quy hoạch bài bản với hồ nước trong xanh, cây cối rợp bóng và một công trình lầu gác mô phỏng hình dáng chùa Một Cột, mang lại vẻ đẹp vừa thân quen, vừa độc đáo.
Một điểm nhấn đặc biệt khác tại chùa là bức tượng Phật A Di Đà cao 72 mét, được xem là lớn nhất khu vực Đông Nam Á. Công trình này được khởi công từ năm 2015 với quy mô đồ sộ, phần bệ có diện tích lên đến 1.200m².
Tượng được tạo tác tỉ mỉ, thể hiện Đức Phật A Di Đà trong tư thế kiết già đầy trang nghiêm, tay trái nâng đóa sen hồng, tay phải thể hiện ấn Giáo hóa – biểu trưng cho trí huệ và lòng từ bi. Hai lòng bàn tay đắp nổi hình bánh xe Pháp luân, hàm chứa nhiều triết lý sâu sắc của đạo Phật. Đặc biệt, phần chân tượng là một đài sen khổng lồ ba tầng với 56 cánh sen tỏa tròn, vô cùng ấn tượng.
Theo Đại đức Thích Đạo Thịnh – trụ trì chùa, tượng Phật được xây dựng để truyền tải thông điệp “Vì hòa bình thế giới”, thể hiện khát vọng an lành cho muôn dân và sự hưng thịnh của Phật pháp. Phía dưới tượng là không gian trưng bày 18 tầng địa ngục, mô phỏng quy luật nhân quả và luân hồi trong giáo lý nhà Phật.
Bên cạnh đại tượng A Di Đà, chùa Khai Nguyên còn sở hữu hệ thống tượng Phật phong phú, nhiều pho được chế tác từ chất liệu quý như đồng, đá ngọc bích… Các bức tượng được bài trí tại chính điện theo bố cục chặt chẽ, tạo nên không gian linh thiêng và đậm chất thiền môn.
Ngoài ra, chùa còn lưu giữ nhiều cổ vật có giá trị lịch sử cao như: chuông đồng đúc dưới triều Tự Đức năm 1870, bia đá niên hiệu Cảnh Hưng 1759, và bia khắc thời Gia Long năm 1816. Đây đều là những minh chứng sống động cho bề dày lịch sử và chiều sâu văn hóa của chùa Khai Nguyên.
Chùa Khai Nguyên không chỉ là điểm đến tâm linh quan trọng mà còn là nơi tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, thiện nguyện ý nghĩa thu hút đông đảo Phật tử và du khách thập phương. Khi ghé thăm, du khách có cơ hội tham gia và trải nghiệm những lễ hội truyền thống đặc sắc như sau:
Lễ Vu Lan Báo Hiếu – Tấm lòng tri ân sâu sắc
Lễ Vu Lan tại chùa Khai Nguyên là dịp thiêng liêng để mọi người thể hiện lòng biết ơn, báo hiếu cha mẹ và tổ tiên. Sự kiện được tổ chức trang trọng với nhiều nghi thức dâng hương, lễ vật và cầu nguyện, tạo nên không khí linh thiêng, đậm đà truyền thống đạo hiếu.
Bên cạnh đó, chương trình văn nghệ đặc sắc cũng được trình diễn, mang đến trải nghiệm tâm linh vừa sâu lắng vừa cảm xúc cho người tham dự.
Lễ Phật Đản – Tôn vinh ngày Đức Phật ra đời
Diễn ra vào tháng 4 âm lịch hàng năm, lễ Phật Đản chùa Khai Nguyên là sự kiện lớn trong năm thu hút đông đảo Phật tử và du khách.
Lễ hội được tổ chức với nghi thức dâng hoa, tắm Phật và các buổi thuyết pháp sâu sắc, góp phần giúp người dân hiểu hơn về giáo lý Phật giáo cũng như ý nghĩa nhân văn sâu rộng của ngày lễ này. Không khí trang nghiêm hòa quyện với không gian thanh tịnh của chùa tạo nên trải nghiệm khó quên.
Đại lễ thắp nến tri ân – Ghi nhớ công ơn Sư bà
Một trong những hoạt động thiện nguyện và tưởng niệm nổi bật tại chùa Khai Nguyên là lễ thắp nến tri ân nhằm tưởng nhớ và tôn vinh công đức của Sư bà từng trụ trì chùa. Buổi lễ được tổ chức trang trọng với hàng ngàn ngọn nến lung linh, mang ý nghĩa sâu sắc về lòng biết ơn và sự kính trọng đối với những người đã góp phần phát triển Phật pháp tại địa phương.
>>>Tham khảo thêm: Khám phá Chùa Đậu ở đâu? Địa điểm linh thiêng không thể bỏ qua
Khi đến thăm chùa Khai Nguy
ên Sơn Tây, du khách nên chú ý một số điều nhằm giữ gìn sự trang nghiêm và bảo vệ không gian linh thiêng của ngôi chùa:
Giờ thì bạn đã biết chùa Khai Nguyên ở đâu và vì sao nơi đây trở thành điểm đến tâm linh được nhiều người lựa chọn. Nếu bạn cần tìm một nơi để tìm lại sự bình yên trong tâm hồn và cầu chúc điều lành cho gia đình, thì chùa Khai Nguyên chắc chắn là điểm dừng chân không thể bỏ lỡ trong hành trình khám phá văn hóa Phật giáo Việt Nam.
Bình Luận