Chùa Đậu ở đâu là câu hỏi được nhiều du khách và Phật tử quan tâm khi muốn tìm đến ngôi chùa nổi tiếng với lịch sử lâu đời và kiến trúc độc đáo tại Bắc Ninh. Chùa không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng mà còn là điểm đến văn hóa tâm linh thu hút đông đảo người dân và khách tham quan trong và ngoài nước.
Chùa Đậu nằm ở đâu? Chùa tọa lạc tại thôn Gia Phúc, xã Nguyễn Trãi, huyện Thường Tín, cách trung tâm Hà Nội khoảng 25km. Với các tên gọi khác như Thành Đạo Tự hay Pháp Vũ Tự, chùa Đậu nổi tiếng là di tích tâm linh gắn liền với sự phát triển của Phật giáo từ thế kỷ 17, dưới triều vua Lê Thần Tông.
Chùa Đậu không chỉ là điểm đến hành hương của đông đảo Phật tử mà còn là nơi thờ tự các vị thần như Pháp Vũ, Pháp Điện, Pháp Vân và Pháp Lôi. Lịch sử còn ghi nhận nhiều vua chúa, quý tộc thời Trịnh – Lê đã thường xuyên đến dâng lễ, góp công đức để trùng tu, bảo tồn chùa ngày càng khang trang và uy nghiêm.
Ngày nay, chùa Đậu vẫn giữ được nhiều di vật lịch sử quý giá và đã được công nhận là Di tích lịch sử – nghệ thuật cấp quốc gia loại A vào năm 1964, góp phần quan trọng vào việc bảo tồn văn hóa và tôn giáo của Hà Nội và cả nước.
Để di chuyển từ trung tâm Hà Nội đến chùa Đậu, bạn có thể đi theo Quốc lộ 1A cũ hướng về Thường Tín. Khi đến xã Nguyễn Trãi, rẽ phải và tiếp tục đi khoảng 2km sẽ thấy biển chỉ dẫn vào chùa.
Ngoài ra, phương tiện công cộng cũng rất thuận tiện khi bạn có thể sử dụng tuyến bus số 06 chạy từ Giáp Bát đến Phú Xuyên. Xuống xe tại bến Quất Động, sau đó rẽ sang hướng tây vào khu công nghiệp Quất Động và đi thêm khoảng 1,7km là đến nơi.
Trước đây, khu vực Thường Tín thuộc tỉnh Hà Tây (nay đã sáp nhập vào Hà Nội), nên nhiều người vẫn quen gọi chùa Đậu là chùa Đậu Hà Tây, mặc dù hiện tại địa danh chính xác là chùa Đậu Hà Nội.
Chùa Đậu sở hữu lịch sử hơn 2000 năm, là một trong những ngôi chùa cổ kính và linh thiêng nhất tại Hà Nội. Theo truyền thuyết, chùa được xây dựng từ khoảng năm 602 – 939 dưới thời Bắc thuộc lần thứ hai, nhưng bia đá ghi lại thời gian thành lập chùa là từ thời nhà Lý.
Đại Đức Thích Thanh Nhung – trụ trì chùa Đậu – cho biết chùa được hình thành từ đầu thế kỷ 3 (khoảng năm 200 – 210) theo lệnh của Sĩ Nhiếp. Nhận thấy địa thế linh thiêng của vùng đất Gia Phúc, ông đã cho xây dựng ngôi chùa mang tên Thành Đạo Tự, nghĩa là “mảnh đất của Phật.”
Sau này, chùa được đổi tên thành Pháp Vũ Tự khi Sĩ Nhiếp thỉnh Đại Thánh Pháp Vũ Đại Bồ Tát về thờ phụng. Trong suốt lịch sử, chùa Đậu trải qua nhiều lần trùng tu, đặc biệt dưới triều vua Lê Thần Tông, khi chùa được sửa chữa và phong tặng danh hiệu “Đệ nhất danh lam” tại Hà thành.
Mặc dù trải qua nhiều biến cố và chiến tranh khiến chùa bị xuống cấp nghiêm trọng, đến năm 2010, nhân dịp đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội, chùa Đậu được phục hồi và bảo tồn nguyên vẹn.
Ngoài việc được công nhận là Di tích lịch sử – nghệ thuật loại A từ năm 1964, chùa Đậu còn ghi dấu với nhiều kỷ lục nổi bật. Đây là một trong những ngôi chùa đầu tiên tại Việt Nam sở hữu tượng nhục thân và lưu giữ quyển sách ghi lịch sử chùa bằng đồng cổ xưa nhất, được xác lập bởi Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam vào năm 2007.
Những giá trị lịch sử, văn hóa và tôn giáo này góp phần khẳng định vị thế quan trọng của chùa Đậu trong đời sống tâm linh và di sản văn hóa của Việt Nam.
>>>Mở rộng kiến thức tại đây: Chùa Tứ Kỳ ở đâu? Địa điểm tâm linh nổi tiếng ở Việt Nam
Hàng năm, vào tháng Giêng, chùa Đậu ở Thường Tín tổ chức lễ hội truyền thống quy mô lớn kéo dài trong 3 ngày, từ mùng 8 đến mùng 10 tháng Giêng âm lịch. Lễ hội này thu hút đông đảo Phật tử cùng du khách từ khắp nơi về tham dự, tạo nên không khí trang nghiêm và sôi động trong khu vực.
Lễ hội chùa Đậu không chỉ là dịp để mọi người dâng hương, lễ bái mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về cầu mong một năm mới an lành, thời tiết thuận lợi và mùa màng phát triển tươi tốt. Đây cũng là thời điểm để cộng đồng cùng nhau bày tỏ lòng thành kính với các vị Phật và thánh thần.
Nét đặc sắc trong lễ hội là nghi lễ rước kiệu diễn ra vào ngày mùng 9 tháng Giêng. Thanh niên trai tráng từ các thôn trong vùng sẽ cùng rước kiệu vào sân chùa, thực hiện nghi thức xoay tròn và xô đẩy kiệu trước khi đưa vào chính điện. Theo truyền thống, kiệu của thôn nào xoay mạnh và nhiều vòng nhất sẽ mang lại may mắn, thịnh vượng cho cả năm đó.
Bên cạnh nghi lễ rước kiệu, lễ hội chùa Đậu còn tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật đặc sắc như biểu diễn võ thuật, trò chơi dân gian, thu hút sự quan tâm và tham gia của đông đảo người dân địa phương cũng như khách thập phương.
Chùa Đậu nổi bật là điểm đến tâm linh thu hút hàng triệu du khách nhờ vào giá trị lịch sử lâu đời, văn hóa phong phú cùng kiến trúc và mỹ thuật độc đáo.
Hiện nay, chùa Đậu còn lưu giữ nhiều di vật quý giá như hệ thống bia cổ, gạch trang trí thời Mạc với các hình thú, rồng, cá hóa long và nhiều hoa văn tinh tế. Nổi bật là các mảng chạm gỗ tinh xảo mang phong cách mỹ thuật đặc trưng của thời Lê trung hưng.
Đặc biệt, đôi rồng đá thời Trần trên bậc thềm nhà tiền đường vẫn được bảo tồn nguyên vẹn, đồng thời còn có bản sao được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia Hà Nội.
Bên cạnh đó, chùa còn lưu giữ một cuốn sách đồng quý giá từ thời Sĩ Nhiếp (đầu thế kỷ 3), ghi chép về việc Quách Thông nhận thấy thế đất tại làng Gia Phúc giống như bông sen nở, nơi phát ra luồng linh khí thiêng liêng. Dựa trên đó, Sĩ Nhiếp cho xây dựng ngôi chùa để làm nơi tu hành, thờ phụng Phật.
Chùa Đậu còn nổi tiếng với việc lưu giữ hai pho tượng được tạo nên từ di hài của hai vị thiền sư Vũ Khắc Trường và Vũ Khắc Minh. Pho tượng thiền sư Vũ Khắc Minh, pháp danh Đạo Chân, vẫn còn giữ được vẻ nguyên vẹn sau gần 400 năm, cao 59 cm và nặng 7 kg, thể hiện tư thế thiền định kiết già với nét mặt bình an và nụ cười nhẹ nhàng.
Theo truyền thuyết, thiền sư Vũ Khắc Minh đã dặn dò các đệ tử khi ông viên tịch phải đợi 7 ngày mới mở cửa am, và nếu ông vẫn ngồi thiền thì sẽ được làm pho tượng từ xác thiền sư. Sau 7 ngày, các đệ tử mở cửa và chứng kiến thiền sư vẫn ngồi trong tư thế thiền định mà không có mùi hôi, họ đã thực hiện theo lời dặn để tạo thành pho tượng độc đáo này.
Phương pháp tạo tượng từ di hài của thiền sư Đạo Chân vẫn là một bí ẩn chưa được khoa học giải thích, và hiện cũng không rõ ông thuộc hệ phái Phật giáo nào tại Việt Nam. Đây là một trong những điểm đặc biệt làm nên giá trị độc đáo và linh thiêng của chùa Đậu.
Khi tham quan chùa Đậu, du khách cần lưu ý một số điều quan trọng để giữ gìn không gian linh thiêng và tôn nghiêm tại đây. Trước hết, bạn nên chọn trang phục gọn gàng, kín đáo, ưu tiên các màu tối và đảm bảo chỉnh tề khi đến lễ Phật tại chùa.
Ngoài ra, nên chuẩn bị sẵn tiền mặt, đặc biệt là tiền lẻ để thuận tiện khi bỏ hòm công đức và mua các lễ vật cần thiết. Trong khuôn viên chùa, du khách không được tự ý hái hoa, ngắt lá hay xả rác bừa bãi nhằm giữ gìn vệ sinh chung.
>>>Tiếp tục khám phá: Chùa Quán Sứ ở đâu? Lịch sử và giá trị văn hóa tâm linh
Cần tuyệt đối tránh chạm tay vào tượng Phật và các vật phẩm thờ cúng khi chưa được sự đồng ý từ ban quản lý chùa. Mọi người cũng nên giữ thái độ tôn trọng, giữ yên lặng, không đùa giỡn hay sử dụng ngôn ngữ không phù hợp để bảo đảm sự trang nghiêm trong không gian tâm linh.
Cuối cùng, trước khi dâng lễ và thắp hương, bạn nên tìm hiểu kỹ về quy trình và vị trí thờ cúng trong chùa Đậu, tránh nhầm lẫn khi đặt lễ hoặc gọi tên các vị Phật, thánh để đảm bảo sự thành kính và đúng nghi lễ.
Tham quan chùa Đậu giúp bạn cảm nhận được không gian thanh tịnh, lịch sử đậm đà và giá trị văn hóa đặc sắc. Nếu bạn đang tìm kiếm câu trả lời cho "Chùa Đậu ở đâu", hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn có chuyến đi ý nghĩa và thuận tiện nhất.
Bình Luận