Phản xạ tự nhiên của cơ thể
Trẻ sơ sinh, nhất là trong 1–2 tháng đầu, thường có phản xạ giật mình khi ngủ. Đây là phản ứng sinh lý bình thường – còn gọi là phản xạ Moro – xảy ra khi bé cảm nhận một thay đổi đột ngột trong môi trường như ánh sáng, âm thanh hoặc luồng gió lạ.
Phản xạ này sẽ dần biến mất khi hệ thần kinh của bé phát triển ổn định hơn, thường là sau 3–4 tháng tuổi. Vì vậy, cha mẹ không cần quá lo lắng.
Tiếng động bất ngờ từ môi trường xung quanh
Âm thanh lớn và đột ngột – như tiếng đóng cửa, tiếng chó sủa, hoặc tiếng điện thoại reo – có thể khiến bé đang ngủ ngon cũng phải bật dậy hoặc giật mình. Trẻ nhỏ có khả năng phản ứng rất nhạy với tiếng ồn nên cần tạo không gian yên tĩnh để bé dễ ngủ hơn.
Do bị thay đổi tư thế đột ngột khi đang được bế
Nhiều phụ huynh thường bế trẻ ngủ rồi mới đặt xuống giường. Nếu thao tác đặt bé xuống không nhẹ nhàng, bé có thể cảm thấy như bị "thả rơi", khiến cơ thể phản ứng bằng cách giật mình. Để hạn chế, cha mẹ nên đặt bé xuống từ từ, giữ cơ thể bé áp sát bề mặt giường trước khi buông tay.
Ảnh hưởng từ trạng thái tâm lý
Trẻ cũng có thể giật mình do mệt mỏi, căng thẳng thần kinh, hoặc rối loạn giấc ngủ. Những cảm giác khó chịu tích tụ trong ngày như quá kích thích, quá đói, hoặc bị thay đổi thói quen sinh hoạt có thể làm bé ngủ không sâu, dễ giật mình hoặc quấy khóc.
Nguyên nhân liên quan đến bệnh lý
Một số vấn đề sức khỏe có thể khiến trẻ ngủ không yên giấc và hay giật mình, chẳng hạn như:
Nếu bé thường xuyên giật mình kèm theo dấu hiệu bất thường như khó ngủ kéo dài, hay quấy khóc, đổ mồ hôi trộm, bỏ bú, chậm tăng cân... thì cha mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế để được kiểm tra và tư vấn chính xác.
Hiện tượng trẻ giật mình khi đang ngủ có thể do nhiều yếu tố gây ra, trong đó thiếu hụt vi chất dinh dưỡng là một nguyên nhân phổ biến nhưng dễ bị bỏ sót. Dưới đây là những chất dinh dưỡng quan trọng có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giấc ngủ và hệ thần kinh của bé:
Canxi là thành phần quan trọng cho sự phát triển của hệ xương, răng và cả hệ thần kinh. Không chỉ vậy, canxi còn ảnh hưởng đến quá trình truyền dẫn xung động thần kinh và điều hòa trạng thái giấc ngủ. Khi trẻ bị thiếu canxi, các tế bào thần kinh trở nên nhạy cảm, dễ bị kích thích dẫn đến tình trạng ngủ chập chờn, dễ giật mình giữa đêm.
Biểu hiện thường gặp:
Gợi ý bổ sung: Ngoài các sản phẩm từ sữa như sữa tươi, phô mai, sữa chua, bạn có thể bổ sung canxi từ thực phẩm như cá nhỏ ăn cả xương, đậu phụ, rau cải xanh, tôm, cua và trứng. Đồng thời, đừng quên bổ sung vitamin D thông qua ánh nắng mặt trời buổi sáng để tăng cường hấp thu canxi hiệu quả.
Kẽm là khoáng chất quan trọng trong việc tăng cường miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa và đặc biệt giúp ổn định hệ thần kinh trung ương. Kẽm tham gia vào quá trình tổng hợp serotonin – chất dẫn truyền thần kinh có tác động trực tiếp đến giấc ngủ và cảm xúc.
Biểu hiện khi thiếu kẽm:
Nguồn thực phẩm giàu kẽm: Thịt đỏ (đặc biệt là thịt bò), gan động vật, hải sản như hàu, tôm, lươn; các loại hạt và ngũ cốc nguyên cám. Với trẻ bú mẹ hoàn toàn, mẹ nên bổ sung kẽm trong khẩu phần ăn hàng ngày để cải thiện lượng kẽm trong sữa.
Magie đóng vai trò như một "chất làm dịu" tự nhiên của hệ thần kinh. Nó giúp thư giãn cơ bắp, điều hòa hoạt động thần kinh và kích thích sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến giấc ngủ như GABA và melatonin.
Khi thiếu magie, trẻ có thể:
Thực phẩm nên bổ sung: Gạo lứt, các loại đậu, hạt điều, rau xanh đậm như rau chân vịt, cải bó xôi; chuối và sữa. Ngoài ra, mẹ có thể sử dụng ngũ cốc nguyên hạt hoặc bột dinh dưỡng giàu magie phù hợp với độ tuổi của trẻ để tăng hiệu quả.
Sắt là nguyên tố vi lượng thiết yếu, tham gia vào việc hình thành hemoglobin – thành phần quan trọng trong hồng cầu giúp vận chuyển oxy đến các mô, bao gồm cả não bộ. Thiếu sắt không chỉ gây thiếu máu mà còn làm giảm oxy lên não, ảnh hưởng đến giấc ngủ và khả năng học hỏi.
Biểu hiện khi thiếu sắt:
Thực phẩm giàu sắt: Gan động vật (gan gà, gan bò), thịt đỏ, lòng đỏ trứng, cải bó xôi, súp lơ xanh, đậu nành, ngũ cốc bổ sung sắt. Để tăng khả năng hấp thu, nên kết hợp với các thực phẩm giàu vitamin C như cam, dâu tây, kiwi.
Ngoài những vi chất chính kể trên, một số dưỡng chất khác cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ:
Việc thiết lập một chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, cân bằng, kết hợp cùng môi trường ngủ yên tĩnh, thoải mái sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng giật mình khi ngủ ở trẻ, đồng thời nâng cao sức khỏe thể chất và tinh thần toàn diện.
>>> Click để xem thêm: Bé bị vàng da là thiếu chất gì và có nguy hiểm không?
Bên cạnh việc bổ sung các vi chất như canxi, magie, kẽm hay sắt – những yếu tố dinh dưỡng có ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ – cha mẹ cũng nên áp dụng thêm một số biện pháp hỗ trợ dưới đây để giúp bé ngủ sâu và ổn định hơn mỗi đêm.
Một thực đơn đầy đủ chất là nền tảng cho giấc ngủ khỏe mạnh của trẻ. Cha mẹ nên:
Không gian ngủ đóng vai trò quan trọng giúp bé dễ dàng vào giấc và duy trì giấc ngủ sâu. Bạn có thể:
Nhiều cha mẹ có thói quen để bé ngủ trên tay rồi mới đặt xuống giường. Tuy nhiên, điều này có thể khiến bé bị giật mình do thay đổi đột ngột tư thế khi chuyển từ tay xuống nệm.
Việc duy trì những thói quen ngủ tốt ngay từ sớm sẽ giúp trẻ có giấc ngủ sâu, đều đặn và góp phần phát triển trí tuệ – thể chất toàn diện.
>>> Click để xem thêm: Bé hay chảy máu cam là thiếu chất gì cha mẹ cần biết
Hiểu rõ bé ngủ hay giật mình là thiếu chất gì sẽ giúp cha mẹ có phương án bổ sung dinh dưỡng hợp lý, giúp con ngủ ngon và phát triển toàn diện. Hãy luôn theo dõi các biểu hiện của bé và tham khảo ý kiến chuyên gia để có giải pháp tốt nhất cho con yêu.
Bình Luận