AST là chỉ số gì và cảnh báo gì về sức khỏe gan của bạn

Bạn từng thắc mắc AST là chỉ số gì khi nhận kết quả xét nghiệm máu? Đây là một trong những chỉ số quan trọng phản ánh chức năng gan, tim và cơ. Việc hiểu đúng về AST sẽ giúp bạn phát hiện sớm nhiều bệnh lý nguy hiểm tiềm ẩn trong cơ thể.

Chỉ số AST là gì? 

Ngày nay, khi đi khám sức khỏe tổng quát, bạn có thể bắt gặp cụm từ AST trong bảng kết quả xét nghiệm sinh hóa máu. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu AST là chỉ số gì và tại sao nó lại quan trọng đến vậy trong việc đánh giá sức khỏe gan và nhiều cơ quan khác.

Thực tế, AST (Aspartate Aminotransferase) là một loại enzyme có mặt chủ yếu trong gan, tim, thận, cơ xương, tụy và một số cơ quan nội tạng khác. Nó tham gia vào quá trình chuyển hóa amino acid, giúp cơ thể duy trì hoạt động bình thường. Tuy nhiên, khi các tế bào chứa AST bị tổn thương, enzyme này sẽ thoát ra ngoài và đi vào máu, khiến nồng độ trong huyết tương tăng cao.

Nhiều người thắc mắc chỉ số AST bao nhiêu là bình thường để so sánh với kết quả xét nghiệm của bản thân. Thông thường:

• Mức AST bình thường: khoảng 10–40 UI/L đối với người lớn, tuy nhiên có thể thay đổi nhẹ tùy phòng xét nghiệm và giới tính.
• Nếu AST vượt quá 40 UI/L, bạn nên thăm khám kỹ để xác định nguyên nhân.
• AST tăng cao nhưng ALT không tăng có thể là dấu hiệu của tổn thương ngoài gan (tim, cơ,…).

Việc đánh giá AST cần đi kèm với ALT và các chỉ số chức năng gan khác để đưa ra kết luận chính xác nhất.

AST là gì trong xét nghiệm máu?

Nếu bạn đang tự hỏi AST là gì trong xét nghiệm máu, thì câu trả lời là: đây là một trong những chỉ số men gan quan trọng, giúp bác sĩ chẩn đoán các tổn thương ở gan và nhiều cơ quan khác. Xét nghiệm AST thường đi kèm với ALT – một loại enzyme tương tự – để so sánh và phân tích cụ thể hơn tình trạng gan.

Thông qua việc đo lượng AST trong máu, bác sĩ có thể nhận biết sớm các bệnh lý về gan như viêm gan virus, xơ gan, gan nhiễm mỡ hoặc ảnh hưởng từ thuốc và độc chất. Bên cạnh đó, AST cũng hỗ trợ phát hiện tổn thương tim, cơ xương và tụy nếu có dấu hiệu bất thường.

>>> Xem thêm: Chỉ số ALT là gì? Bao nhiêu là bình thường và nguy hiểm

Những nguyên nhân phổ biến khiến AST tăng cao

Dưới đây là những lý do thường gặp khiến chỉ số AST trong máu tăng vượt ngưỡng:

• Viêm gan virus (A, B, C, D, E): Là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi virus tấn công gan, tế bào gan bị hủy hoại, enzyme AST tràn vào máu. Mức tăng dưới 2 lần là nhẹ, nhưng có thể tăng đến vài nghìn UI/L trong viêm gan cấp tính.
• Xơ gan, gan nhiễm mỡ, suy gan: Tình trạng gan bị sẹo, viêm lâu dài khiến chức năng gan suy yếu, AST cũng dần tăng cao theo thời gian.
• Lạm dụng rượu bia: Rượu phá hủy tế bào gan, khiến men AST tăng từ 2 đến 10 lần so với mức bình thường. Việc uống rượu kéo dài là nguyên nhân chính dẫn đến viêm gan do rượu.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc điều trị (đặc biệt là thuốc chống lao, kháng sinh mạnh, thuốc hạ mỡ máu…) có thể gây độc gan, dẫn đến tăng AST và ALT.
• Suy tim, viêm cơ tim: Tổn thương tim do nhồi máu hoặc viêm làm AST tăng do enzyme này cũng có mặt trong cơ tim.

Khi nào nên xét nghiệm AST?

Việc xét nghiệm AST được chỉ định khi bệnh nhân có dấu hiệu tổn thương gan hoặc cơ thể có các triệu chứng nghi ngờ như:

• Mệt mỏi kéo dài, buồn nôn, nôn không rõ nguyên nhân
• Vàng da, vàng mắt, đặc biệt ở lòng bàn tay
• Đau tức vùng hạ sườn phải hoặc bụng trướng
• Rối loạn tiêu hóa, phân nhạt màu, nước tiểu sẫm
• Da mẩn ngứa, ăn không ngon, chán ăn

Trong những trường hợp này, xét nghiệm AST sẽ là công cụ quan trọng giúp phát hiện và theo dõi quá trình tổn thương gan hoặc các cơ quan khác.

>>> Xem thêm: Giải thích chi tiết AQ là chỉ số gì và tác động ra sao

Hiểu rõ AST là chỉ số gì giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là phòng tránh các bệnh liên quan đến gan và tim. Hãy thường xuyên kiểm tra chỉ số AST định kỳ để đảm bảo cơ thể luôn được theo dõi và phát hiện bệnh sớm nhất.