Chùa Quán Sứ ở đâu? Lịch sử và giá trị văn hóa tâm linh

22:14 13/06/2025 Ở đâu Thu Hà

Chùa Quán Sứ ở đâu là câu hỏi nhiều du khách và người dân Hà Nội quan tâm khi muốn khám phá một trong những ngôi chùa nổi tiếng và linh thiêng bậc nhất thủ đô. Nằm tại trung tâm Hà Nội, chùa không chỉ là nơi thờ Phật trang nghiêm mà còn là điểm đến văn hóa, tâm linh thu hút đông đảo phật tử và khách tham quan mỗi năm.

Chùa Quán Sứ ở đâu?

Chùa Quán Sứ tọa lạc tại số 73 phố Quán Sứ, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội – ngay trung tâm thủ đô. Đây là một trong những ngôi chùa cổ kính nổi tiếng, vừa là nơi thờ tự linh thiêng, vừa là trụ sở Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam từ năm 1980. 

Chùa mở cửa miễn phí, đón khách tham quan hàng ngày từ 7:30 đến 11:30 sáng và 13:30 đến 17:30 chiều. Chùa Quán Sứ không chỉ thu hút bởi lịch sử lâu đời mà còn bởi kiến trúc truyền thống được giữ gìn nguyên vẹn qua nhiều thế kỷ. 

Nằm giữa phố phường đông đúc, nơi đây vẫn tạo nên không gian yên bình, linh thiêng, thu hút đông đảo phật tử và du khách khắp nơi tới chiêm bái và tìm hiểu văn hóa Phật giáo. Đây thực sự là điểm đến tâm linh không thể bỏ qua khi ghé thăm Hà Nội.

Chùa Quán Sứ ở đâu?

Lịch sử hình thành của chùa Quán Sứ

Chùa Quán Sứ có lịch sử xây dựng lâu đời, được vua Trần Dụ Tông cho xây dựng vào khoảng thế kỷ XIV (năm 1387) nhằm phục vụ nhu cầu tiếp đãi các sứ thần từ Chiêm Thành, Vạn Tượng, Ai Lao khi đến Thăng Long triều cống. 

Vì các sứ thần đều tôn kính đạo Phật, nhà vua đã cho xây dựng ngôi chùa ngay trong khuôn viên công quán – nơi họ có thể hành lễ, từ đó chùa được gọi là Quán Sứ và giữ nguyên tên gọi này cho đến ngày nay.

Theo sách Hoàn Lê nhất thống chí, chùa Quán Sứ còn được cho là xây dựng vào thế kỷ XV dưới thời vua Lê Thế Tông. Dù trải qua nhiều biến cố, ngôi chùa vẫn giữ được nhiều nét kiến trúc cổ truyền đến tận ngày nay, dù khu công quán ban đầu đã hư hại khá nhiều.

Trong thời vua Gia Long, chùa Quán Sứ từng được sử dụng làm nơi hành lễ cho quân nhân đồn Hậu Quân. Đến năm 1882, chùa được sửa sang lại để phục vụ mục đích thờ cúng và lễ bái cho quân nhân trong khu vực. 

Khi quân lính rút đi, chùa được bàn giao lại cho dân làng và trải qua nhiều đợt trùng tu, xây dựng thêm các công trình phụ như hành lang, khu đúc chuông và các pho tượng thờ.

Năm 1934, chùa Quán Sứ trở thành trụ sở trung tâm của Bắc Kỳ Phật giáo Hội – tiền thân của Giáo hội Phật giáo Việt Nam hiện đại. Đến năm 1942, dưới sự duyệt xét của Hòa thượng Tổ Vĩnh Nghiêm, kiến trúc sư Nguyễn Xuân Tùng và Nguyễn Ngọc Ngoạn đã thực hiện việc trùng tu chùa theo thiết kế mới, mang dáng vẻ như hiện nay.

Lịch sử hình thành của chùa Quán Sứ

Năm 1951, trong Đại hội Phật giáo ba miền Bắc – Trung – Nam, Tổng hội Phật giáo Việt Nam được thành lập. Trụ trì chùa Quán Sứ lúc đó là Hòa thượng Thích Tố Liên đã tặng lá cờ Phật giáo thế giới từ Colombo, lá cờ này đã trở thành biểu tượng chính thức của Giáo hội Phật giáo Việt Nam cho đến nay.

Từ năm 1990, chùa Quán Sứ còn là nơi đặt Phân viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam, đồng thời là trụ sở văn phòng của Giáo hội Phật giáo Việt Nam khu vực phía Bắc, phục vụ nhu cầu học tập và nghiên cứu Phật pháp của tăng ni và Phật tử khắp vùng.

Như vậy, chùa Quán Sứ không chỉ là địa điểm tâm linh quan trọng mà còn là trung tâm hoạt động Phật giáo uy tín, góp phần giữ gìn và phát triển truyền thống Phật giáo Việt Nam.

>>>Tìm hiểu sâu hơn tại đây: Chùa Phúc Khánh ở đâu? Chi tiết địa điểm và trải nghiệm du lịch

Chùa Quán Sứ thờ ai?

Chùa Quán Sứ thờ ai là thắc mắc phổ biến của nhiều du khách và phật tử khi đến hành hương tại ngôi chùa nổi tiếng này. Chùa Quán Sứ chủ yếu thờ Phật cùng các vị Bồ Tát quan trọng, đồng thời tôn thờ Thiền sư Nguyễn Minh Không – một danh nhân Phật giáo tiêu biểu trong lịch sử Việt Nam. 

Gian thờ bên trái của chùa dành để thờ Đức Ông, tượng Châu Sương và Quan Bình, trong khi gian bên phải là nơi tôn kính Lý Quốc Sư (Thiền sư Minh Không) cùng hai thị giả của ngài.

Chùa Quán Sứ thờ ai?

Ngoài ra, chùa Quán Sứ còn trưng bày bức tượng sáp chân thật của cố Đại lão Hòa thượng Thích Thanh Tứ tại gian Quan Âm. Hòa thượng Thích Thanh Tứ có vai trò quan trọng trong việc thống nhất các hệ phái Phật giáo, góp phần xây dựng Giáo hội Phật giáo Việt Nam vào năm 1981, đánh dấu một bước ngoặt lớn trong sự phát triển Phật giáo nước nhà.

Điểm đặc biệt tại chùa Quán Sứ là dù được xây dựng từ thời phong kiến, ngôi chùa vẫn tuân thủ nghiêm ngặt quy tắc Phật giáo khi không thờ Mẫu hay Tam phủ, Tứ phủ – khác với nhiều ngôi chùa khác ở Việt Nam. Điều này tạo nên nét riêng biệt và trang nghiêm cho chùa Quán Sứ, thu hút đông đảo phật tử và khách tham quan trong và ngoài nước.

Chùa Quán Sứ có gì đặc biệt?

Chùa Quán Sứ ở Hà Nội không chỉ nổi bật với kiến trúc cổ kính và lịch sử lâu đời, mà còn sở hữu nhiều nét độc đáo khác biệt so với các ngôi chùa truyền thống khác trên đất Bắc.

Kiến trúc đậm dấu ấn cổ tự miền Bắc

Chùa Quán Sứ mang trong mình nét kiến trúc kết tinh tinh hoa của các ngôi chùa lớn miền Bắc. Khuôn viên được thiết kế theo hình chữ Công bên trong và hình chữ Quốc bên ngoài, theo nguyên tắc “nội công ngoại quốc” hài hòa. 

Công trình gồm tam quan, chính điện, nhà khách, thư viện, giảng đường cùng tăng phòng. Đặc biệt, lầu chuông ba tầng mái nằm giữa tam quan tạo điểm nhấn ấn tượng. Chính điện hình vuông có hai tầng với tầng dưới cách âm, tầng trên là nơi đặt Tam Bảo trang nghiêm. 

Kiến trúc đậm dấu ấn cổ tự miền Bắc

Tòa hậu đường được nối với chính điện qua cầu thang ngoài trời, còn các công trình phụ như thư viện và giảng đường bao quanh khuôn viên tạo không gian rộng rãi, thoáng đãng.

Không thờ Mẫu Tam Tứ Phủ

Khác với nhiều chùa khác, Quán Sứ nghiêm túc giữ vững truyền thống Phật giáo thuần túy, không thờ Mẫu hay Tam Tứ Phủ vốn là tín ngưỡng dân gian. Chùa tập trung thờ Phật, các vị Bồ Tát cùng Thiền sư Nguyễn Minh Không. 

Chính điện bài trí tượng Phật A Di Đà, Đại Thế Chí, Quan Thế Âm cùng các tượng quan trọng khác như Quan Bình, Đức Ông, Châu Sương và Lý Quốc Sư với hai thị giả theo lối sơn son thếp vàng trang trọng, thể hiện sự trang nghiêm và uy linh.

Trụ sở trung tâm Giáo hội Phật giáo Việt Nam

Chùa Quán Sứ là trung tâm hoạt động quan trọng của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, nơi đặt văn phòng Hội đồng chứng minh, Hội đồng trị sự cùng nhiều phòng ban chuyên môn. Đây cũng là nơi làm việc của các hòa thượng, đại đức, tăng ni thuộc Trung ương Giáo hội. 

Ngoài ra, chùa còn có giảng đường, hội trường, thư viện và Phân viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam. Chùa đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu, giảng dạy và truyền bá Phật giáo tại Việt Nam.

>>>Tham khảo thêm: Chùa Pháp Vân ở đâu? Review chi tiết từ người từng đến lễ Phật

Chữ viết và câu đối bằng chữ Quốc ngữ

Một điểm rất đặc biệt khi đến chùa Quán Sứ là toàn bộ câu đối, chữ viết trang trí trong chùa đều sử dụng chữ Quốc ngữ thay vì chữ Hán truyền thống như nhiều ngôi chùa khác. Điều này tạo nên nét độc đáo, vừa phản ánh sự thay đổi trong văn hóa và ngôn ngữ Việt Nam, vừa góp phần làm cho chùa gần gũi hơn với mọi tầng lớp Phật tử và du khách.

Chữ viết và câu đối bằng chữ Quốc ngữ

Một số lưu ý khi đi chùa Quán Sứ

Khi đến thăm chùa Quán Sứ, du khách nên chú ý giữ gìn sự trang nghiêm và tôn kính tại nơi linh thiêng này. Trước hết, hãy lựa chọn trang phục lịch sự, kín đáo, tránh những bộ đồ có màu sắc quá nổi bật hoặc phản cảm để giữ không khí thanh tịnh của chùa.

Việc hạn chế chụp ảnh và không tùy ý sờ vào các hiện vật trong chùa là rất cần thiết nhằm bảo vệ các di vật quý giá và duy trì sự tôn nghiêm. Du khách nên đi lại nhẹ nhàng, tránh chạy nhảy, la hét hay những hành động gây ồn ào, đồng thời không đạp lên cây cỏ, bàn ghế trong khuôn viên chùa.

Ngoài ra, không tự ý đánh trống, gõ chuông hay sử dụng các pháp khí khi chưa được phép. Việc giữ gìn vệ sinh chung bằng cách không xả rác bừa bãi cũng là cách thể hiện sự tôn trọng với chốn linh thiêng. 

Cuối cùng, khi cúng dường, du khách chỉ nên bỏ tiền vào hòm công đức, tuyệt đối không nhét tiền vào các tượng Phật hoặc các nơi không quy định để đảm bảo trật tự và giữ gìn mỹ quan cho chùa.

 

Viếng thăm chùa Quán Sứ, bạn sẽ cảm nhận được sự thanh tịnh, yên bình giữa nhịp sống đô thị sôi động. Hi vọng qua bài viết, bạn đã biết được chùa Quán Sứ ở đâu và có thể lên kế hoạch tham quan ý nghĩa cho mình và gia đình. Đừng bỏ lỡ cơ hội khám phá không gian tâm linh đặc sắc này khi đến Hà Nội.

Address: 15/16B Đ. Quang Trung, Phường 8, Gò Vấp, Hồ Chí Minh, Vietnam

Phone: 0349150552

E-Mail: contact@susach.edu.vn