Chỉ số MCHC trong máu là gì là câu hỏi nhiều người đặt ra khi cầm trên tay kết quả xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu. Đây là một chỉ số quan trọng phản ánh nồng độ hemoglobin trung bình trong hồng cầu, từ đó giúp đánh giá tình trạng thiếu máu và sức khỏe tổng thể.
MCHC là viết tắt của Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration, hay còn gọi là nồng độ hemoglobin trung bình trong hồng cầu. Đây là một chỉ số thể hiện nồng độ huyết sắc tố (hemoglobin) bên trong mỗi tế bào hồng cầu so với thể tích của nó.
Nói cách khác, MCHC phản ánh mức độ đậm đặc của hemoglobin trong từng hồng cầu và tỷ lệ phần trăm của nó so với kích thước tế bào.
Chỉ số này được xác định thông qua xét nghiệm công thức máu toàn phần (CBC) – một xét nghiệm phổ biến nhằm đánh giá sức khỏe tổng thể và giúp phát hiện các rối loạn huyết học. Thông qua việc đo lượng hemoglobin và hematocrit, bác sĩ có thể tính được MCHC và từ đó đánh giá các nguy cơ thiếu máu hoặc bất thường về hồng cầu.
Chỉ số MCHC cung cấp thông tin về lượng hemoglobin trong mỗi tế bào hồng cầu – một yếu tố quan trọng trong chức năng vận chuyển oxy. Khi giá trị này nằm trong khoảng 316–372 g/L, được xem là bình thường và phản ánh hoạt động ổn định của hệ tuần hoàn.
Tuy nhiên, nếu MCHC cao hoặc thấp hơn ngưỡng tiêu chuẩn, cơ thể có thể đang gặp vấn đề về máu, dinh dưỡng hoặc chức năng của các cơ quan liên quan đến việc sản xuất hồng cầu.
>>> Tìm hiểu thêm: Chỉ số LDL-C là gì? Ảnh hưởng tới sức khỏe ra sao
Khi MCHC giảm xuống dưới mức bình thường, có thể là dấu hiệu của một số tình trạng sau:
Thiếu máu do thiếu sắt: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Cơ thể không có đủ sắt để tổng hợp hemoglobin, dẫn đến nồng độ hemoglobin trong hồng cầu giảm, kéo theo chỉ số MCHC thấp.
Thalassemia (bệnh tan máu bẩm sinh): Một dạng rối loạn máu di truyền khiến cơ thể tạo ra hemoglobin bất thường, làm giảm khả năng tích lũy huyết sắc tố trong hồng cầu.
Tăng hồng cầu lưới: Khi cơ thể sản sinh nhiều hồng cầu chưa trưởng thành (reticulocytes), những tế bào này thường chứa ít hemoglobin hơn, làm giảm MCHC tổng thể.
Nhiễm trùng mãn tính hoặc do ký sinh trùng: Một số bệnh lý như lao, HIV, hoặc nhiễm ký sinh trùng cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình tạo máu và làm giảm chỉ số này.
Ngược lại, khi MCHC vượt ngưỡng bình thường, có thể liên quan đến các vấn đề sau:
Tan máu (Hemolysis): Đây là hiện tượng hồng cầu bị phá vỡ sớm, hemoglobin thoát ra ngoài nhưng số lượng tế bào giảm, khiến nồng độ hemoglobin trong mỗi tế bào còn lại trở nên đậm đặc hơn.
Thiếu vitamin B12: Thiếu loại vitamin này có thể làm giảm số lượng hồng cầu nhưng lại giữ nguyên hoặc tăng nồng độ hemoglobin, từ đó làm tăng chỉ số MCHC.
Bệnh Hereditary Spherocytosis: Đây là một rối loạn di truyền khiến các hồng cầu có hình dạng bất thường (hình cầu), dễ bị phá hủy và có MCHC cao.
Để duy trì chỉ số MCHC trong giới hạn bình thường và phòng ngừa các rối loạn máu:
Khám sức khỏe định kỳ: Thực hiện xét nghiệm máu tổng quát để theo dõi MCHC và các chỉ số liên quan, từ đó phát hiện sớm nguy cơ bất thường.
Cải thiện chế độ ăn uống: Bổ sung sắt thông qua thực phẩm như gan động vật, thịt bò, cá, trứng, đồng thời hạn chế sử dụng trà, cà phê vì chúng có thể cản trở hấp thu sắt.
Bổ sung vitamin B12 và acid folic nếu cần: Những vi chất này rất cần thiết cho quá trình tạo máu và nên được bổ sung qua thực phẩm như gan, thịt gia cầm, trứng, sữa hoặc theo đơn bác sĩ nếu cần thiết.
Hạn chế rượu bia, thuốc lá: Các chất kích thích như nicotine và cồn có thể gây ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dưỡng chất và tổn thương tế bào máu.
Thăm khám ngay khi có dấu hiệu bất thường như mệt mỏi, da tái nhợt, khó thở hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân để được đánh giá kịp thời.
>>> Tìm hiểu thêm: Chỉ số MCH là gì và ý nghĩa trong xét nghiệm máu
Hiểu rõ chỉ số MCHC trong máu là gì sẽ giúp bạn chủ động theo dõi và phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến huyết học. Nếu chỉ số bất thường kéo dài, hãy nhanh chóng thăm khám để được tư vấn và can thiệp y tế kịp thời nhằm bảo vệ sức khỏe.
Address: 15/16B Đ. Quang Trung, Phường 8, Gò Vấp, Hồ Chí Minh, Vietnam
Phone: 0349150552
E-Mail: contact@susach.edu.vn