Chỉ số eGFR là gì? Cảnh báo sớm chức năng thận suy giảm

Chỉ số eGFR là gì là câu hỏi thường gặp khi xét nghiệm máu kiểm tra chức năng thận. Đây là chỉ số quan trọng giúp bác sĩ đánh giá khả năng lọc máu của thận và phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến suy thận mạn tính.

Chỉ số eGFR là gì?

eGFR là viết tắt của cụm từ “Estimated Glomerular Filtration Rate”, có nghĩa là tốc độ lọc cầu thận ước tính. Đây là chỉ số phản ánh mức độ hoạt động của thận trong việc lọc máu – loại bỏ chất độc và chất thải ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Nói một cách đơn giản, eGFR cho biết mỗi phút có bao nhiêu ml máu được lọc qua các cầu thận.

Không giống như các chỉ số sinh học khác được đo trực tiếp, eGFR được tính toán thông qua một công thức có sử dụng nồng độ creatinine trong máu, kết hợp với độ tuổi, giới tính và chủng tộc của người được xét nghiệm. 

Đây là một công cụ được các bác sĩ sử dụng phổ biến để đánh giá chức năng thận một cách chính xác và hiệu quả mà không cần đến các phương pháp đo lường phức tạp.

Vai trò của chỉ số eGFR trong y học

Chỉ số eGFR giữ vai trò cực kỳ quan trọng trong việc phát hiện sớm các bệnh lý về thận. Thực tế, nhiều người có chức năng thận suy giảm nhưng không hề có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. 

Nhờ eGFR, các bác sĩ có thể phát hiện sớm suy thận và đưa ra phương án điều trị kịp thời nhằm làm chậm tiến triển bệnh, kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân.

Ngoài ra, eGFR cũng giúp theo dõi tiến triển của bệnh thận mãn tính theo từng giai đoạn, đồng thời là cơ sở để đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh thuốc phù hợp với khả năng đào thải của thận.

Chỉ số eGFR bao nhiêu là bình thường?

Ở người trưởng thành khỏe mạnh, chỉ số eGFR thường dao động trên 90 ml/phút/1.73m². Khi chỉ số này giảm xuống dưới 90, đặc biệt là dưới 60, điều đó có thể là dấu hiệu của tổn thương thận hoặc suy giảm chức năng thận ở mức độ nào đó.

Chỉ số từ 60 đến 89 cho thấy có thể có tổn thương thận nhẹ, nhưng chức năng lọc máu vẫn hoạt động bình thường. Nếu chỉ số giảm về mức từ 30 đến 59, chức năng lọc cầu thận đã bị suy giảm trung bình. Khi chỉ còn dưới 30, đó là dấu hiệu cảnh báo suy thận nặng, và dưới 15 ml/phút/1.73m² là giai đoạn cuối – người bệnh có nguy cơ phải lọc máu hoặc ghép thận để duy trì sự sống.

Tuy nhiên, chỉ số eGFR không thể được đánh giá riêng lẻ mà phải kết hợp với các xét nghiệm khác như xét nghiệm nước tiểu, siêu âm thận và triệu chứng lâm sàng để đưa ra chẩn đoán chính xác.

>>> Khám phá thêm: Chỉ số Dow Jones là gì? Những điều cần biết trước khi đầu tư

Những yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số eGFR

Mặc dù là một chỉ số đáng tin cậy, nhưng eGFR có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Ví dụ, nồng độ creatinine trong máu có thể thay đổi theo khối lượng cơ bắp. Người có nhiều cơ sẽ có creatinine cao hơn, làm giảm eGFR một cách tương đối, dù chức năng thận thực tế vẫn bình thường.

Tuổi tác cũng là yếu tố đáng chú ý. Người cao tuổi thường có chỉ số eGFR thấp hơn do chức năng thận suy giảm tự nhiên theo thời gian. Ngoài ra, giới tính và chủng tộc cũng được đưa vào công thức tính để điều chỉnh kết quả cho chính xác hơn.

Một số yếu tố khác như mất nước, chế độ ăn nhiều thịt, tập luyện nặng hoặc dùng thuốc cũng có thể ảnh hưởng tạm thời đến chỉ số này.

Khi nào nên kiểm tra eGFR?

Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm eGFR nếu bạn có các dấu hiệu nghi ngờ tổn thương thận hoặc nằm trong nhóm nguy cơ cao. Những đối tượng cần kiểm tra định kỳ bao gồm người bị tiểu đường, tăng huyết áp, béo phì, có tiền sử gia đình mắc bệnh thận, người lớn tuổi hoặc đã từng sử dụng thuốc có ảnh hưởng đến thận.

Ngoài ra, nếu bạn thường xuyên mệt mỏi, tiểu ít, phù chân tay, đau vùng lưng dưới hoặc có bọt trong nước tiểu, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo chức năng thận đang có vấn đề. Trong những trường hợp này, kiểm tra eGFR sẽ giúp xác định nguyên nhân và mức độ tổn thương thận.

Làm gì khi chỉ số eGFR giảm?

Nếu kết quả cho thấy eGFR của bạn dưới mức bình thường, điều quan trọng nhất là đừng hoảng loạn. Giảm eGFR không đồng nghĩa với việc thận của bạn đã hỏng hoàn toàn. Việc cần làm là tìm ra nguyên nhân gây suy giảm chức năng thận và áp dụng các biện pháp bảo vệ phù hợp.

Một số lời khuyên hữu ích bao gồm kiểm soát huyết áp và đường huyết trong giới hạn cho phép, duy trì cân nặng hợp lý, hạn chế ăn mặn, giảm chất đạm động vật, uống đủ nước và tránh sử dụng thuốc mà không có chỉ định bác sĩ. Bên cạnh đó, cần theo dõi định kỳ chỉ số eGFR và các xét nghiệm khác để nắm được tình trạng thận theo thời gian.

>>> Khám phá thêm: Hiểu rõ chỉ số DXY là gì và vai trò của nó trong tài chính

Hiểu rõ chỉ số eGFR là gì giúp bạn chủ động theo dõi sức khỏe thận và phát hiện sớm những bất thường. Đừng đợi đến khi có triệu chứng mới kiểm tra, hãy xét nghiệm định kỳ để bảo vệ chức năng thận và duy trì thể trạng ổn định lâu dài.